نحوه نصب آبنما: آبنما به ﺣﻮﺿﭽﻪﻫﺎ ﯾﺎ ﺣﻮضﻫﺎی ﮐﻢ ﻋﻤﻘﯽ ﮐﻪ در اﻏﻠﺐ آنﻫﺎ ﻓﻮارهﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد و ﭼﺮاغﻫﺎی رﻧﮕﯿﻦ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ آﺑﻨﻤﺎ ﻣﻌﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻤﻖ آنﻫﺎ ﺗﺎ ۶۰ سانتی متر است و ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﮑﻞ و ﻓﺮم ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه، ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺟﺬاﺑﯿﺖ آب از ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺎرک ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺎﻣﻞ و درﺳﺖ آﺑﻨﻤﺎ، ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را در ﻓﻀﺎی ﮐﺎرﺑﺮی اﯾﺠﺎد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﻣﻨﻈﻢ (Formal): ﻣﻨﻈﻮر از ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻨﻈﻢ، دادن ﺷﮑﻞ ﮐﺎﻣﻼ ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺑﻪ آﺑﻨﻤﺎﻫﺎ و آﺑﺮاﻫﻪﻫﺎﺳﺖ. اﯾﻦ ﻧﻮع آﺑﻨﻤﺎﻫﺎ وﻗﺘی در ﯾﮏ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻣﻨﻈﻢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎی ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ. اﺷﮑﺎل ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺮﯾﻨﻪ و ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ. ﭼﺸﻤﻪﻫﺎ و ﻣﺠﺴﻤﻪﻫﺎ ﺷﮑﻞ ﻣﺸﺨﺼﯽ دارﻧﺪ و ﻣﻮاد ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ، ﺳﻨﮓ و ﺑﺘﻦﻫﺎی ﺻﺎف و ﻣﻨﻈﻢ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ از ﻓﺎﯾﺒﺮﮔﻼس ﻫﻢ در اﻧﺪازهﻫﺎی دﻟﺨﻮاه و ﺑﻪ ﻓﺮم ﻣﻨﻈﻢ ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. آﺑﻨﻤﺎﻫﺎی ﻣﻨﻈﻢ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ دارای ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺟﺬاﺑﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ. ﭼﺮا ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻦ روی ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﺳﺘﺨﺮ ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ و از ﻃﺮﻓﯽ ﺑﺮای ﮐﻮدﮐﺎن اﻣﻨﯿﺖ دارد. در ﺑﺎغﻫﺎ و ﭘﺎرکﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﺷﻬﺮی، ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺑﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻣﻨﻈﻢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد.
ﻏﯿﺮﻣﻨﻈﻢ (Informal): آﺑﻨﻤﺎﻫﺎی ﻏﯿﺮﻣﻨﻈﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از اﺟﺴﺎم ﻗﺎﻟﺐرﯾﺰی ﺷﺪه و ﻇﺮوف ﺑﺎ اﺷﮑﺎل ﻏﯿﺮﻫﻨﺪﺳﯽ و ﺧﯿﺎﻟﯽ و ﯾﺎ ﺳﻨﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻓﺮم آزاد ﺑﺎ ﭘﯿﺮوی از آﺑﮕﯿﺮﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد. در اﯾﻦ ﺻﻮرت آﺑﻨﻤﺎﻫﺎ دارای ﮔﻮﺷﻪﻫﺎی راﺳﺖ و دﯾﻮارﻫﺎی ﻋﻤﻮدی و ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎی ﻣﻨﻈﻢ و دﺳﺖﺳﺎز ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ. ﯾﺎ دﺳﺖ ﮐﻢ در ﻇﺎﻫﺮ اﯾﻦﻃﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽآﯾﻨﺪ. ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ آنﻫﺎ، ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﻨﮓ و ﺧﺎک و ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﻮﻣﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮای اﯾﺠﺎد آﺑﻨﻤﺎﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﻀﺎی ﮐﺎﻓﯽ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺲ از ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﺳﺒﮏ ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﺎرک، ﻣﺴﺎﺣﺖ و ﻓﺮم اﺳﺘﻔﺎده از آب (ﺟﺎری-ﺳﺎﮐﻦ) ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد. وﺳﻌﺖ ﮐﻞ آب ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﭘﺎرک و ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ دارد.
اﺻﻮل اﺳﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﯽ و ﻧﺼﺐ آﺑﻨﻤﺎﻫﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ
زﯾﺮ درﺧﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ. ﺣﺸﺮات و ﻓﻀﻮﻻت ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ذراﺗﯽ ﮐﻪ از درﺧﺖ ﻣﯽرﯾﺰد ﺑﺎﻋﺚ آﻟﻮدﮔﯽ آب ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ ﻓﯿﻠﺘﺮﻫﺎ و ﮔﻠﻮﮔﺎه ﭘﻤﭗﻫﺎ ﻣﯽﮔﺮدد.
ﻧﺒﺎﯾﺪ در ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎدﻫﺎی ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎدﻫﺎی ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﺧﺘﻼل در اﻟﮕﻮی رﯾﺰش آب آﺑﻨﻤﺎ ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﺒﺎت رﯾﺰش آب ﺑﻪ ﺑﯿﺮون از ﻟﺒﻪ ﻫﺎی ﺣﻮض اﺻﻠﯽ آﺑﻨﻤﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ آورد. از اﯾﻦ رو ارﺗﻔﺎع ﺳﺘﻮن آب ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶﺗﺮ از ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮﯾﻦ ﻟﺒﻪ ﺣﻮض اﺻﻠﯽ از ﻓﻮاره ﺑﺎﺷﺪ.
عمق ذخیره آب: به منظور کاهش مصرف آب باید عمق آب تاحد امکان در سطح قابل قبولی ثابت باقی بماند.
ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی آﻫﻨﯽ: ﮔﻮدالﻫﺎ و ﺣﻔﺮهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﺼﺐ ﺗﺠﻬﯿﺰات آﺑﻨﻤﺎ در ﮐﻒ ﺣﻮض ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی آﻫﻨﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه و ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺗﺨﻠﯿﻪ و ﺳﺮرﯾﺰ آﺑﻨﻤﺎ: ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺨﻠﯿﻪ آﺳﺎن آب و ﻧﻈﺎﻓﺖ آﺑﻨﻤﺎ، ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺨﻠﯿﻪ و ﺳﺮرﯾﺰ آب ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﮔﺮدد.
ﺗﺄﻣﯿﻦ آب ﺗﺎزه: آﺑﻨﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ دارای ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮای ﺗﺄﻣﯿﻦ آب ﺗﺎزه ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺘﻌﺎدل ﮐﻨﻨﺪه اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺑﺮای ﺗﻨﻈﯿﻢ داﺋﻢ ﺳﻄﺢ آب و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺧﺸﮏ ﮐﺎر ﮐﺮدن ﭘﻤﭗ در ﺻﻮرت ﻧﺒﻮدن آب در آﺑﻨﻤﺎ، ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻣﮑﺎنﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
اﻣﻨﯿﺖ ﮐﺎﺑﻞﻫﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﺮق: ﮐﺎﺑﻞﻫﺎی ﺑﺮق داﺧﻞ ﺣﻮض ﺑﺎﯾﺪ درون داﮐﺖﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ در ﻣﮑﺎن ﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
اﻧﺘﺨﺎب ﺻﺤﯿﺢ ﭘﻤﭗ: ﭘﻤﭗﻫﺎی ﻓﻮارهﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﺤﻞ ﻧﺼﺐ آن ﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ.
اﻧﺘﺨﺎب ﺻﺤﯿﺢ ﮐﻠﯿﺪﻫﺎی اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ: ﮐﻠﯿﺪﻫﺎی اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻗﺪرت ﭘﻤﭗﻫﺎ و ﻣﺪارﻫﺎی روﺷﻨﺎﯾﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻔﺎﻇﺖ و اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺮای ﮐﺎر در ﻣﺤﯿﻂ آﺑﻨﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن: در ﻣﺤﻠﻪ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی آﺑﻨﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﻫﺎی ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﯾﺦ زدن آب در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﯾﺦ زدن ﭘﻤﭗﻫﺎ، ﻣﯽﺗﻮان آنﻫﺎ را در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن از ﻣﺤﻞ ﻧﺼﺐ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮐﺮد ﺗﺎ از آﺳﯿﺐﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ.
لوله های آبنما
برای لوله کشی آبنما از لوله های با دوام و مقرون به صرفه استفاده می شود که معمولا از جنس پلاستیک سخت یا پلی وینیل کلرید (PVC) هستند.
لوله های PVC به دلیل داشتن انعطاف پذیری بالا برای استفاده در آبنما انتخاب خوبی هستند.
زیرا در این گونه از طراحی ها جریان آب در مسیر مستقیم جریان ندارد و ممکن است نیاز به تغییر جهت های زیاد در طراحی باشد.
همچنین با توجه به اینکه آبنماها اغلب در محیط های بیرونی و رو باز کار می شوند توجه به ترک خوردگی، انقباض یا انجماد فصلی بسیار مهم است. در نتیجه مقاومت آن ها در زیر زمین باید تضمین شده باشد.
شیلنگ ها در آبنما
در این بخش، نرخ جریان یا دبی جریان به وسیله سایز و طول شیلنگی که آب از آن عبور می کند تعیین می شود.
اگر از شیلنگ ها با قطرهای کوچک استفاده شود ممکن است در انتقال آب محدودیت ایجاد شود، اما وجود آن نسبت به شیلنگ های با قطر بزرگتر فشار بیشتری را برای ما فراهم می کند.
در مقابل یک شیلنگ با قطر بزرگتر فشار کمتری ایجاد می کند، اما حجم زیادی از آب را می تواند انتقال دهد.
طول شیلنگ نیز از جمله عوامل دیگری است که به منظور کنترل جریان مورد بررسی قرار می گیرد.
پمپ ها در آبنما
پمپ آب باعث می شود که جریان آب در یک آبنما بر گرانش غلبه کند، همچنین باعث افزایش میزان جریان آب شده و به سلامت آب نیز کمک شایانی می کند.
سالم نگه داشتن محیط آبنما از آن جهت حائز اهمیت است که اگر شما قصد اضافه کردن ماهی یا گیاهان آبزی را به آبنماو محیط آن داشته باشید، پمپ باعث ایجاد اکوسیستم کوچک در آن جا می شود.
به عنوان یک قاعده کلی در مورد انتخاب پمپ در آبنما، همیشه پمپی را انتخاب کنید که بتواند در هر ساعت یک بار به صورت کامل آب را در جریان بگذارد و چرخه را کامل کند.
وجود فیلتر در آبنما
رشد جلبک ها، برگ های اضافی و سایر خار و خاشاک می تواند منجر به آسیب آبنماشود و سلامت آن را با خطر مواجه کند.
یک روش برای جلوگیری از این مشکل فیلتر کردن سطح آب به صورت دستی و با استفاده از آب بند یا توری است، اما نصب اتوماتیک اسکیمر به عنوان بخش مونتاژ شده به پمپ بسیار کارآمدتر و مفید تر است.
به ویژه زمانی که از آن برای جلوگیری از رشد جلبک ها استفاده شود.
زهکش در آبنما
ایجاد سوراخ و مجرای باریک در آبنمابه منظور تخلیه فضولات آبزیان، گل و لای و … را زهکش می نامیم.
نکته مهم در مورد آن این است که مراقب باشیم که سوراخ زهکش نشت نکند، زیرا به مرور زمان باعث فرسودگی و تخریب پایه های آبنمامی شود.
مراحل اولیه احداث آبنما
1– انتخاب کفپوش: کفپوش باید رنگ مناسب داشته باشد. ضخامت مطلوب و دوام کافی داشته باشد.
2- گود برداری: هر گونه مانع فیزیکی مانند گیاه، صخره، و غیره باید از محیط خارج شود.
3- در صورت لزوم باید دیواره های داخلی به حالت شیب دار ساخته شود.
4- گاهی ما نیازمند نصب و لوله کشی آبنماپیش ساخته شده هستیم. در این حالت ابتدا آن را به شکل وارونه در محل نصب بر زمین گذاشته و گودالی بزرگتر از ابعاد آبنما ایجاد کرده و آبنمارا در آن جای داده و زیر سکوی آن را با بلوک های آجری محکم می کنیم.
نقشه لوله کشی آبنما
در تصویر زیر نقشه لوله کشی آبنمابه طور کامل ترسیم شده و اجزای مختلف آن نشان داده شده است.
در قلب آن پمپ قرار دارد که به وسیله لوله و اتصالات مانند شیر یک طرفه آب را به طرف پخش کننده آب هدایت می کند.
جریان برگشتی نیز از پایین آبنماآب را برای پمپاژ دوباره باز می گرداند. سریزر موجود در نقشه برای تنظیم نرخ جریان است و اگر سطح آب کم شود باید از منبع آب تزریق شود.
